De Coornhert Stichting Haarlem en de Historische Vereniging Haarlem roepen alle Haarlemse vrouwen op vrijdag 15 april om 13.00 uur naar de Grote Markt te komen, om gezamenlijk de tentoonstelling 'Kenau: Hollandse heldin' te openen. Plaats: Hoofdwacht (Grote Markt, hoek Smedestraat)
De tentoonstelling is een eerbetoon aan Kenau en alle Haarlemse vrouwen die toen, maar ook in later eeuwen, hun leven, land, stad of gezin gewapenderhand hebben verdedigd. Kenau is eeuwen lang beschouwd als grote heldin van het verzet tegen de Spanjaarden tijdens het zeven maanden durende beleg, nu 450 jaar geleden. Een soort Hannie Schaft van de Tachtigjarige Oorlog. Maar rond 1850 begonnen (mannelijke) historici haar rol steeds meer te minimaliseren. Dat vrouwen moedig konden zijn, ging er bij de heren niet in. Dat Kenau de commandant was geweest van een regiment vrouwen die gewapend gevechten aangingen werd ondenkbaar geacht. Het was allemaal mythes en verzinsels. Veel meer dan op de achtergrond helpen, stenen en pek naar de vijand gooien en kapotte stadsmuren herstellen zouden de vrouwen wel niet gedaan hebben. Pas de laatste jaren komt er meer erkenning voor de belangrijke rol die vrouwen in oorlogssituaties vervullen. De tentoonstelling schenkt dan ook veel aandacht aan vrouwelijke strijders uit de 20ste en 21ste eeuw. Onder anderen aan vrouwelijke peshmerga's, militairen dus uit het Koerdische leger. Die zijn zeer gevreesd bij gevechtshandelingen. Veel IS en Taliban-leden geloven dat als ze in de strijd door een vrouw worden gedood, ze de kans op de hemel wel kunnen vergeten. En ook de Oekraiense vrouwelijke militairen komen aan bod.
Het is een indrukwekkende tentoonstelling geworden, een eerherstel en eerbetoon voor vrouwen in oorlogstijd, van de Tachtigjarige Oorlog, via de Tweede Wereldoorlog tot aan de huidige oorlog in de Oekraïne.
Barbara Kooij, kenner van de Spaanse kant van het beleg en Maria van Vlijmen, kunsthistorica, die samen voor deze tentoonstelling tekenden: ' Kenau zou geen scheldnaam, maar een eretitel moeten zijn. We wilden niet een klassieke opening met speeches en hotemetoten.
De tentoonstelling willen we graag informeel samen met de Haarlemse vrouwen openen, want het gaat over hen. We verwachten niet alle 85.000 Haarlemse vrouwen, maar 850 zou al mooi zijn. De Haarlemse vrouwen kunnen dan die eerste openingsdag de tentoonstelling bekijken. Mannen zijn tussen 13 en 14 uur even niet welkom. Daarna natuurlijk wel.'
De tentoonstelling 'Kenau: Hollandse heldin' is tot en met 11 september iedere vrijdag, zaterdag en zondag van 13-17.00 uur geopend. De toegang is gratis. Er verschijnt ook een boek over het Beleg en Kenau. Dat is in De Hoofdwacht, in Museum Haarlem en de boekwinkel te koop.
