Wie wil weten waarvoor brandspuithuisjes dienden, waarom de Bavotoren een bedstee herbergt en wie Jetje was, kan deze zomer in De Hoofdwacht zijn licht opsteken
333 jaar Haarlemse brandweer
Tentoonstelling in De Hoofdwacht
Nachtelijk klokgelui, trompetgeschal, tromgeroffel, ratels tegen voordeuren: bij brand in middeleeuws Haarlem kwam dit hele spektakel op gang. Doel was alle mannen te mobiliseren voor het blussen. Wie niet kwam, kreeg een boete.
Brand was in die tijd een van de grootste gevaren die de stad bedreigden. De houten huizen met hun rieten daken, open schouwen en kaarsverlichting waren een gewillige prooi en het vuur sloeg snel over naar naastgelegen percelen. Grote delen van de stad werden verwoest bij stadsbranden. Zo ook in 1576: liefst 467 panden gingen in vlammen op.
Moesten in de middeleeuwen nog alle burgers bij brand met hun armzalige leren emmertjes komen opdraven, in 1689 kocht Haarlem zes exemplaren van een revolutionaire uitvinding: de brandslangspuit van Jan van der Heijden. Twee jaar later beschikte de stad over een gedegen brandweerorganisatie. Dat is nu 333 jaar geleden. Een mooie aanleiding om terug te blikken op de bestrijding van het vuur door de eeuwen heen.
Zo'n 350 jaar geleden bracht Jan van der Heijden een revolutionaire uitvinding op de markt: de handbrandspuit. Deze brandweerpomp, voorzien van slangen, betekende het einde van de verwoestende stadsbranden uit voorgaande eeuwen. Er was veel vraag naar en ook Haarlem kocht een aantal spuiten. Tevens stelde het stadsbestuur een 'superintendent' aan: Albert de Clerq. Hij moest het materiaal beheren en een brandweerkorps formeren. Onder zijn leiding ontstond in 1691 het eerste korps.
Onder de titel 't Sant brandt! 333 jaar Haarlemse brandweer toont de Historische Vereniging Haerlem deze zomer in De Hoofdwacht een terugblik op de brandbestrijding in onze stad. Hoe gingen de burgers in de middeleeuwen het vuur te lijf? Wat hadden schutters, ratelwachters en trompetters in de Bavotoren ermee te maken? Wat deed het stadsbestuur? Wie was Jetje? Welke taken heeft de brandweer er allemaal bij gekregen? Op deze en meer vragen kan de bezoeker deze zomer het antwoord vinden in De Hoofdwacht.
De expositie wordt op vrijdagmiddag 3 mei om 16.00 uur geopend door Haarlems burgemeester, de heer J. Wienen. Ze is van 4 mei tot en met 29 september voor het publiek geopend. Entree is gratis.
De Hoofdwacht bevindt zich op de Grote Markt 17, hoek Smedestraat, Haarlem. De openingstijden zijn vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Hieronder: Foto's van de expositie
